هر از چند گاهی میشنویم که مردم عکس یک روح یا مثلا مسیح یا مریم مقدس و یا این اواخر حتی عکس داروین بیخدا را روی یک قطعه نان ساندویچ، و یا دیوار میبینند و آنوقت بساطی درست میشود از مردمی که به آن اعتقاد میآورند و غیره و ذالک. بنابراین شاید بد نباشد
یک نگاهی به کارهای علمی جالبی که در زمینه ایجاد خطای باصره میشود داشته باشیم. به تصویر زیر نگاه کنید. به نظر کمی ترسناک میآید؛ نه؟!
حالا به همان تصویر ولی در اندازه کوچکتر نگاه کنید. میبینید که جهت نگاه چشمها عوض شده است.
حالا برای اینکه این اثر کوچک بزرگ شدن روی جهت نگاه را ببینید كمي صبر كنيد تا تصوير زير بارگذاري شده و آن را نگاه کنید و ببینید که کی جهت نگاه عوض میشود!
و اما سر این قضییه در چیست؟ پارسال دکتر جنکینز در مقالهاش راجع به این پدیده توضیح داد که این تصویر در واقع ترکیبی از دو تصویر است. او برای اثبات این فرضیه که مغز ما برای تعیین جهت نگاه یک شخص فقط از میزان تاریکی مردمک در مقایسه با عنیبه چشم استفاده میکند، این تصاویر را تولید نمود.
کاری که جنکینز کرد این بود که او دو تصویر مشابه از زنی که در یکی به چپ نگاه میکند و در دیگری به راست، روی هم قرار داد ولی هریک را به دو گونه فیلتر کرد: در یکی زمینه چشم را تاریکتر کرد و در دیگری زمینه را روشنتر. حال چرا با جلو عقب کردن تصویر جهت عوض میشود؟ جنکینز توضیح میدهد که وقتی که عکس را از نزدیک میبینیم مردمک به زحمت دیده میشود ولی عنبیه براحتی دیده میشود و این بر این مشاهده که قسمت راست تاریکتر است فائق میآید و ما همچنان نگاه زن را متوجه راست (چپِ ما) میبینیم. ولی وقتی که تصویر دور میشود دیگر عنیبه و مردمک به راحتی دیده نمیشوند و تاریکی سمت راست غلبه میکند و ما نگاه تصویر را متوجه چپ (راستِ ما) میبینیم. جنکینز نتیجه میگیرد که پس تاریکی نسبی عامل اصلی در تعیین جهت نگاه است.
جنکینز به دنبال این کشف، تصاویر خطای باصره دیگری (تصویر روح) را خلق کرد که برایش جایزه دوم بهترین تصاویر با خطای باصره را به ارمغان آورد. به لینک شماره 2 از منابع این نوشته یک سری بزنید و کلی از اینگونه تصاویر را با توضیحاتشان ببینید.